fbpx

Rehabilitacja dna miednicy

Fizjoterapia dna miednicy to  bezbolesny i nieinwazyjny rodzaj terapii indywidualnej dobranej bezpośrednio do potrzeby każdego pacjenta. We wielu krajach na świecie, fizjoterapia dna miednicy jest elementem publicznej służby zdrowia. Np we Francji każda kobieta po porodzie oraz pacjenci po zabiegach urologicznych i ginekologicznych otrzymują skierowanie na 10-20 indywidualnych sesji z wykwalifikowanym fizjoterapeutą.

Umów wizytę

Istnieje możliwość indywidualnych konsultacji z naszą fizjoterapeutką, specjalizującą się w terapii zaburzeń urologicznych – panią Martyną Romanowską-Naimską.

Fizjoterapia dna miednicy

Dno miednicy składa się z kilku warstw mięśni oraz tkanki łącznej. Warstwy te rozciągają się od kości guzicznej z tyłu do spojenia łonowego z przodu miednicy. Na męskim dnie miednicy wspiera się pęcherz, jelita i odbyt.  Cewka moczowa oraz odbytnica przechodzą przez mięśnie dna miednicy, które pomagają kontrolować oddawanie moczu i stolca. Wspomagają również funkcje seksualne. Niezbędne jest więc, aby mięśnie dna miednicy utrzymywać w dobrej kondycji. Jak wszystkie ćwiczenia, trening mięśni dna miednicy jest najbardziej efektywny, gdy dobrany jest indywidualnie i prowadzany pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty. Ćwiczenia mogą być nieskuteczne, jeśli wykonywane są nieprawidłowo lub jeśli trening nie jest odpowiednio dobrany dla danej osoby.

Głównymi założeniami terapii są:

  • zwiększenie świadomości własnego ciała, poprzez reedukację postawy, oddechu oraz zniwelowanie obciążających nawyków ruchowych
  • nauka optymalnego skurczu mięśni dna miednicy
  • włączenie mięśni dna miednicy w stabilizację niezbędną każdego dnia
  • poprawa wytrzymałości, siły oraz synergii mięśni fazowych i tonicznych
  • uelastycznienie oraz poprawa ukrwienia struktur dna miednicy
  • utrwalenie prawidłowych wzorców oraz nawyków celem profilaktyki ponownych zaburzeń mięśni dna miednicy

Odpowiednia, kompleksowa diagnostyka pozwala na optymalne oraz indywidualne dobranie terapii w zależności od zaburzeń i dysfunkcji.

Wskazaniami do fizjoterapii dna miednicy są:

  • wysiłkowe nietrzymanie moczu, parcia naglące, mieszana postać nietrzymania moczu
  • zespół pęcherza nadreaktywnego
  • podwyższone napięcie mięśni dna miednicy
  • obniżenie narządów miednicy mniejszej : macicy, pęcherza, cewki, jelita cienkiego, odbytu
  • zaparcia, nietrzymanie gazów, stolca
  • trening dna miednicy przed, w ciąży i po porodzie
  • leczenie zespołów bólowych dna miednicy
  • element terapii seksuologicznej
  • trening dna miednicy, jako element kompleksowej terapii w zespołach bólowych kręgosłupa
  • przygotowanie do zabiegów operacyjnych/fizjoterapia po zabiegach operacyjnych w obrębie miednicy.

Pierwsza wizyta:

Po wstępnej konsultacji lekarskiej  i zakwalifikowaniu do fizjoterapii, pacjent jest kierowany na fizjoterapeutyczną konsultację, podczas której fizjoterapeuta przeprowadzi diagnostykę funkcjonalną mającą na celu ustalenie indywidualnego planu terapii. Podczas tej wizyty przeprowadzony zostanie również szczegółowy wywiad, dlatego bardzo ważnym elementem jest zabranie ze sobą wszelkich dotychczasowych badań diagnostycznych (jeśli były wykonywane):

  • badanie ogólne moczu, posiew moczu,USG dolnych dróg moczowych i ginekologiczne, badanie urodynamiczne, dzienniczek mikcji, karta ciąży, karta wypisowa ze szpitala po przebytych operacjach w obrębie miednicy, RTG, MRI, CT

Kolejno przeprowadzone zostanie badanie manualne, które obejmować będzie strefę intymną. Ma ono na celu szczegółową ocenę strukturalną oraz funkcjonalną dna miednicy.

Biorąc pod uwagę charakter badania, fizjoterapeutka dołoży wszelkich starań aby wizyta przebiegła w przyjaznej, intymnej atmosferze z uwzględnieniem indywidualnych preferencji oraz sugestii pacjentki/pacjenta. Zalecany jest wygodny, niekrępujący strój.

Metody terapii:

  • techniki manualne zewnętrzne i wewnętrzne - wykorzystywane do diagnozowania i leczenia struktur dna miednicy. Mają na celu celem regulację nadmiernego napięcia mięśniowego, poprawę kurczliwości i rozciągliwości tkanek, zmniejszenia bólu oraz poprawy funkcji;
  • emg biofeedback- ćwiczenia pod kontrolą EMG pozwalają na wizualizację skurczu i rozluźnienia mięśni oraz uzyskanie świadomej kontroli nad ich pracą;
  • usg sonofeedback - dzięki uwidocznieniu pracy mięśni na ekranie pacjent może świadomie kontrolować ich pracę
  • ocena dynamometryczna z użyciem „pelvimetru” w ocenie oduchu miotatycznego oraz siy skurczu dna miednicy u kobiet
  • manometria anorektalna w ocenie funkcji zwieraczy odbytu oraz czułości odbytu i odbytnicy
  • elektrostymulacja- zabieg mający na celu wzmocnienie osłabionych i wiotkich mięśni oraz stymulację uszkodzonego unerwienia;
  • trening mięśni dna miednicy- pacjentka/pacjent otrzymuje odpowiednio dobrane zestawy ćwiczeń do samodzielnego wykonywania w domu;
  • terapia behawioralna - trening pęcherza, trening jelita, korekcja zachowań toaletowych, odciążenie dna miednicy, redukcja czynników ryzyka.

Długość trwania terapii zależy od stopnia dysfunkcji.

Funkcjonalny trening mięśni dna miedniczy z fizjoterapeutą

Po ok. 6 tygodniach od operacji po pierwszej wizycie kontrolnej u lekarza, warto rozpocząć funkcjonalny trening mięśni dna miednicy z fizjoterapeutą.

W tym celu zastosowana zostanie technologia EMG Biofeedback (z użyciem elektrody rektalnej), USG Sonofeedback oraz techniki usprawniania kompleksu lędźwiowo-miedniczno-biodowego i przepony oddechowej.

Trening ten ma na celu reedukację wzorów pracy mięśni w życiu codziennym, co pozwoli na szybszy powrót do formy po okresie rekonwalescencji.

Aktywność fizyczna nie jest zabroniona, ale należy unikać ćwiczeń mięśni brzucha na bezdechu, które powodują duże parcie na dno miednicy. Może Pan pływać, spacerować lub uprawiać lekką gimnastykę rozciągająca i rozluźniająca.

Zanim rozpocznie Pan trening, należy najpierw zlokalizować mięśnie, które wymagają takiego treningu.

  • Proszę usiąść lub położyć się. Następnie proszę rozluźnić mięśnie ud, pośladków i brzucha. Przydatne może być użycie lusterka, aby jak najlepiej zaobserwować, jak mięśnie wciągają się do środka.
  • Proszę zacisnąć pierścień mięśni wokół odbytu, tak jakby chciał Pan wstrzymać gazy. Teraz proszę rozluźnić. Proszę napiąć i rozluźnić kilka razy, aby upewnić się, że zlokalizował Pan odpowiednie mięśnie. Proszę postarać się nie napinać pośladków, ud i brzucha.
  • Częste wstrzymywanie strumienia moczu może doprowadzić do zaburzeń w jego oddawaniu. - pamiętaj, nigdy tak nie rób!

Jeśli nie czuje Pan zaciśnięcia i uniesienia/wciągnięcia mięśni dna miednicy, lub jeśli nie może Pan zatrzymać strumienia moczu (tak jak w instrukcji powyżej), proszę skorzystać z pomocy fizjoterapeuty specjalizującego się w treningu dna miednicy. Taka osoba pomoże Panu uaktywnić i zoptymalizować pracę odpowiednich mięśni.

Rehabilitacja przed i po prostatektomii radykalnej

Prostatektomia radykalna, to zabieg chirurgiczny mający na celu usunięcie zajętej rakiem prostaty. W związku ze zmianami anatomicznymi i fizjologicznymi  u niektórych pacjentów może pojawić się problem z trzymaniem moczu oraz zaburzenia erekcji. Dochodzić może również do zaburzenia pracy mięśni dna miednicy, które bezpośrednio biorą udział w kontynencji. W takich przypadkach warto przygotować swoje dno miednicy już przed planowaną operacją.

Usprawnianie przed prostatektomią

Program usprawniania przedoperacyjnego tzw. prehabilitacja urologiczna ma na celu zoptymalizowanie pracy mięśni dna miednicy, poprawę lokalnego ukrwienia tkanek miękkich, poprawę krążenia, korekcję postawy, wzorca oddechowego oraz wykluczenie czynników behawioralnych takich jak np, zaparcia, które mogą wpływać na proces rehabilitacji po zabiegu. Opracowany indywidualnie program ćwiczeń ma na celu ograniczenie ryzyka wystąpienia nietrzymaniem moczu, zmniejszenie jego nasilenia bezpośrednio po zabiegu i skrócenie czasu do pełnego odzyskania kontynencji.

Przygotowanie przed operacją obejmuje ok. 2-3 sesje terapeutyczne ( zaczynając od ok. 6 tygodnia przed zabiegiem ), podczas których pacjent uczy się lokalizować mięśnie dna miednicy, kolejno uczy się prawidłowo napinać, a także co bardzo ważne, często zapominane - rozluźniać . Posłużyć do tego może praca z USG Sonofeedback, gdzie pacjent w czasie rzeczywistym, pod kontrolą obrazu ultrasonograficznego, dzięki zjawisku sprzężenia zwrotnego, opanowuje świadomie pracę mięśniową. Do tego celu można również wykorzystać EMG Biofeedback - czyli wizualizację czynności elektrycznej mięśni ( elektromiografia ) z użyciem specjalnej sondy rektalnej. Na podstawie analizy pracy pacjenta podczas wizyty, fizjoterapeuta dobiera ćwiczenia, które pacjent będzie wykonywał w domu, aż do dnia zabiegu i które rozpocznie później bezpośrednio po wyjęciu cewnika.

Usprawnianie po prostatektomii

Rehabilitację pooperacyjną należy podzielić na 2 etapy: wczesną, która rozpoczyna się bezpośrednio po operacji jeszcze w szpitalu. Fizjoterapeuta pomaga opanować prawidłowe wstawanie, siadanie i zmiany pozycji, bez znacznego zwiększania ciśnienia śródbrzusznego, a także daje zalecenia co do prawidłowej pozycji toaletowej. We wczesnym okresie pooperacyjnym warto zastosować techniki oddechowe oraz drenażowe, pomagające zmniejszyć obrzęki w obrębie dna miednicy, jamy brzusznej i kończyn dolnych.

Kolejny etap rozpoczyna się zwyczaj ok. 4 tygodnia po operacji. Obejmować może od kilku do kilkunastu sesji i i polega na indywidualnym treningu funkcjonalnym mięśni dna miednicy w różnych pozycjach (leżącej, siedzącej, stojącej, w ruchu), mobilizacji blizn pooperacyjnych, terapii manualnej, ćwiczeniach reedukacji posturalnej oraz stabilizacji, a także szeroko pojętej edukacja pacjenta. Program taki obejmuje także naukę prawidłowych nawyków dnia codziennego. Również w tym przypadku trening może być wsparty przez zabiegi USG Sonofeedback, EMG Biofeedback oraz Elektrostymulację. Należy podkreślić, że im wcześniej podjęta zostaje rehabilitacja po zabiegu, tym szybciej pacjent odzyska kontrolę oraz poprawi się znacząco jego jakość życia.

Bardzo ważnym aspektem powodzenia treningu dna miednicy, a co za tym idzie sukcesu terapeutycznego jest prawidłowy sposób wykonywania ćwiczeń. W związku z tym, że mięśnie krocza położone są głęboko i na co dzień nie widzimy ich pracy, podjęcie treningu na własną rękę może niestety nie przynieść oczekiwanych rezultatów, a czasem nawet zaszkodzić i pogłębić problem z trzymaniem moczu. Aby uniknąć niepotrzebnej frustracji i rozczarowania warto zwrócić się bezpośrednio po pomoc do wykwaklifikowanego, doświadczonego fizjoterapeuty dna miednicy, który dzięki wykorzystaniu nowoczesnych narzędzi diagnostycznych i terapeutycznych przeprowadzi najlepszy możliwy trening "szyty na miarę".

Praca z blizną

Praca z blizną oparta jest o metodykę pracy, stworzoną przez terapeutkę Integracji Strukturalnej Sharon Wheeler. Jej ponad 40-letnie doświadczenie pracy z bliznami pozwoliło opracować zbiór bardzo delikatnych, ale zarazem bardzo skutecznych technik manualnego oddziaływania na tkankę blizny. Metodyka tej pracy opiera się o stopniowe i warstwowe uruchamianie ślizgu wszystkich drobnych warstw powięziowych, które po uszkodzeniu podczas zabiegu chirurgicznego, mają utrudniony ruch względem siebie oraz gromadzą w tej okolicy zagęszczenia kolagenowe. Ponadto, praca uwalniająca ruch tkanek w miejscu pooperacyjnym, zmniejsza napięcie przenoszące się na inne bardziej odległe części ciała, które zazwyczaj kompensacyjnie zmieniają swoje ułożenie i napięcie w celu zmniejszenia naprężeń w miejscu uszkodzonych tkanek.

praca z blizna pooperacyjna

Czym jest blizna?

Blizna, jest następstwem uszkodzenia skóry właściwej. Do takich uszkodzeń może dojść w wyniku: zabiegów chirurgicznych, urazu, cięcia, dużego obrzęku, czy stłuczenia lub po naświetlaniach czy poparzeniach. Najczęściej po zabiegach chirurgicznych, podczas których zostaje przerwana tkanka łączna, pojawiają się właśnie blizny. Sama blizna to jednak znacznie więcej niż to, co widzimy gołym okiem na powierzchni skóry. Podczas zabiegów chirurgicznych dochodzi do uszkodzenia warstw powięziowych, które następnie mają utrudniony ruch względem siebie oraz gromadzą w tej okolicy zagęszczenia kolagenowe. Utrudnia to prawidłowe odżywienie okolicznych tkanek, przepływ krwi i swobodę poruszania się zlokalizowanych w miejscu po zabiegowym nerwów0

Jak wygląda praca z blizną?

Praca z blizną to bardzo delikatna praca manualna, która przez wielokrotne powtarzanie delikatnych ruchów trących i pociągających lub kompresji, powoduje stopniowe uruchamianie kolejnych warstw tkankowych. Poczynając od skóry, aż po głębokie zrosty sięgające wewnątrz ciała. Praca ta, poprzez pociąganie poszczególnych głębokości warstw tkankowych w odpowiednim tempie i w odpowiednim kierunku, powoli wygładza miejsca ograniczonego ślizgu tkankowego. W ten sposób dotyk terapeuty wygładza relacje ułożenia poszczególnych warstw względem siebie i zmienia ich kształt w przestrzeni. Siła dotyku jest na tyle duża, że w połączeniu z ciepłem ręki terapeuty i umiejętnym kierunku oddziaływania sprawia, że wszystkie zagęszczenia kolagenowe, które zostały zabudowane podczas procesu gojenia i okresu ograniczenia ruchu, rozpuszczają się pozostawiając nienaruszone prawidłowe struktury anatomiczne.

Dla kogo?

Praca z blizną jest odpowiednią terapia po zabiegową każdego, kto ma bliznę związaną z zabiegiem chirurgicznym, uszkodzeniem ciała w wyniku urazu cięcia, dużego obrzęku, czy stłuczenia lub po naświetlaniach czy poparzeniach.

Kiedy najlepiej zacząć terapię?

Pracę z blizną można rozpoczynać od momentu kiedy staje się ona sucha, nie sączy się i nie jest ciepła. Można pracować również z bliznami wieloletnimi i nadal uzyskiwać bardzo dobre zmiany i efekty pracy.

Dlaczego warto?

Nieleczone blizny, nawet jeśli nie dają objawów bezpośrednio po zabiegu oraz nie są bolesne same w sobie, mogą z czasem powodować zmianę ułożenia ciała i dążenie do zrównoważenia braku ruchu w jej okolicy, co w konsekwencji może prowadzić do powstawania przeciążeń, urazów oraz kolejnych wadliwych wzorców kompensacyjnych dotyczących ułożenia całego ciała w przestrzeni.

Jakich efektów możemy się spodziewać?

Efekty pracy z blizną  są uzależnione od rodzaju blizny, reaktywności tkanki oraz rodzaju uszkodzenia. Jednak blizny zazwyczaj zmieniają się poprzez dotyk. Stają się bardziej gładkie, miękkie, równiejsze. Często udaje się również wizualnie zmienić ich kolor kształt (np. szerokość rozejścia się tkanki, czy wypukłość lub wciągnięcie tkanki blizny może się zmienić). Przy zaburzeniach czucia, zdarza się też, że przywrócenie ruchu tkanek otaczających bliznę, przywraca czucie lub koi ból w okolicy blizny. Ponadto, praca z blizną potrafi bardzo silnie zmienić równowagę biomechaniczną ciała, likwidując dolegliwości w innych obszarach ciała. Częstym powiązaniem pomiędzy bliznami w obrębie klatki piersiowej będą bóle i dolegliwości odcinka szyjnego kręgosłupa, bóle w stawach kończyn górnych, czy bóle miednicy, bioder i przejścia piersiowo - lędźwiowego. Dolegliwości po mastektomii związane są z ograniczeniem ruchu tkanek wokół mięśnia piersiowego większego i mniejszego, najszerszego grzbietu i zębatego przedniego, które wpływają na zaburzenia rotacyjne prowadzące do tego typu dolegliwości.

Istnieje możliwość indywidualnych konsultacji z naszą fizjoterapeutką, specjalizującą się w terapii zaburzeń urologicznych – panią Martyną Romanowską-Naimską.

 W razie jakichkolwiek pytań jesteśmy cały czas do Pana dyspozycji.

Zachęcamy do kontaktu telefonicznego: +48 512 077 461, a także mailowego: kontakt@hifu.pl 

Masz pytania lub potrzebujesz więcej informacji? Zadzwoń do nas lub skorzystaj z formularza. +48 512 077 461KONTAKT

Zobacz także

Konsultacja seksuologiczna

Rozpoznanie choroby nowotworowej mobilizuje do podjęcia działań mających na celu wyleczenie.

Więcej
Konsultacja kwalifikująca do implantacji protezy prącia

Przed przeprowadzeniem operacji implantacji protezy prącia, definitywnej metody leczenia zaburzeń erekcji...

Więcej